Bieżący rok rozpoczął się serią spektakularnych wypadków w windach, w których uczestniczyli konserwatorzy oraz użytkownicy wind. Podobną sytuację skoku liczby wypadków zaobserwowano w Austrii dwa lata temu. Wynika ona z coraz większej przepaści bezpieczeństwa pomiędzy nowymi a starymi dźwigami.

Pierwsza wersja propozycji aktu prawnego zobowiązująca właścicieli dźwigów (w tym zarządy spółdzielni mieszkaniowych) do rozpoczęcia modernizacji wind powstała już w 2005r. i praktycznie przez ponad dwa lata nie uległa radykalnej zmianie. Kolejne modyfikacje omawiane podczas ok. 10 posiedzeń Grupy Roboczej były prezentowane uczestnikom kolejnych sześciu Krajowych Forów Konsultacyjnych ds. dźwigów.

Proponowany tytuł Rozporządzenia to rozporządzenie w sprawie warunków technicznych dozoru technicznego w zakresie modernizacji eksploatowanych dźwigów do transportu osób lub osób i ładunków.

Rozporządzenie ma objąć dźwigi zainstalowane przed dniem 1 maja 2004r.

Zdefiniowano w nim również pojęcie modernizacji, a mianowicie „modernizacja to zespół czynności organizacyjno-technicznych, zmieniających konstrukcję lub parametry techniczne dźwigu w stosunku do pierwotnych ustalonych w dokumentacji technicznej, mających na celu podwyższenie poziomu bezpieczeństwa eksploatacji.”

W projekcie Rozporządzenia założono m.in. iż ocenę bezpieczeństwa dźwigów przeprowadzi jednostka dozoru technicznego w ramach przeglądu okresowego. Przewidziano na to trzy lata od daty wprowadzenia Rozporządzenia.

Intensywna praca specjalistów reprezentująca różne środowiska (producentów dźwigów, urzędy centralne, właścicieli dźwigów, środowiska naukowe) stwarzała nadzieję na szybkie ukończenie prac nad ostateczną wersją projektu aktu prawnego. Nikt z pracujących nad projektem aktu prawnego nie negował technicznego aspektu konieczności modernizacji dźwigów.

Newralgicznym punktem dyskusji z właścicielami i zarządcami budynków był okres wprowadzenia obowiązku modernizacji dźwigów. W pierwotnej wersji na eliminację zagrożeń wysokich zaproponowano 6 lat od wejście w życie aktu prawnego co odpowiadało 2012 r.

Stanowisko Krajowego Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych RP prezentujące ok. 600 spółdzielni mieszkaniowych (z 3500 istniejących w Polsce) spowodowało przesunięcie okresu eliminacji zagrożeń wysokich do 31.12.2020r, średnich do 31.12.2025r i niskich w trakcie pełnej modernizacji lub wymiany dźwigu na nowy.

W ostatecznej wersji projektu aktu prawnego z dnia 20 lutego 2008r nastąpiło kolejne przesunięcie terminów eliminacji zagrożeń o kolejne 3 lata tj. odpowiednio: 31.12.2023r; 31.12.2028r; bez zmian.

Ponadto podczas tego posiedzenia Grupy Roboczej Urząd Dozoru Technicznego zaprezentował nową listę zagrożeń wraz z ponowną oceną ich stopnia ważności. Lista ta zawiera 58 zagrożeń, w tym 8 typowych dla Polski (w pierwotnej wersji ujęte były wszystkie 74 zagrożenia z normy EN 81 -80 Przepisy bezpieczeństwa dotyczące budowy i instalowania dźwigów – Dźwigi użytkowane – Część 80: Zasady poprawy bezpieczeństwa użytkowanych dźwigów osobowych i towarowych oraz jeszcze 11 dodatkowych zagrożeń typowych dla Polski).

Przesunięcie o kolejne lata obowiązku modernizacji spowoduje, iż szereg dźwigów montowanych w latach 1970-90, w których występuje największa liczba zagrożeń i wypadków, już dzisiaj mających za sobą 27-37 letnią eksploatację w roku 2023 będzie miała 42-52 lat eksploatacji. Należy w tym miejscu przypomnieć, iż okres amortyzacji budynku wynosi 40 lat.

Dlatego zdecydowaliśmy się na akcję uświadamiania użytkowników wind (w tym członków spółdzielni mieszkaniowych) o występujących zagrożeniach w korzystaniu ze „starych” wind.

Pragniemy również poinformować Państwa o dostępnych w internecie w języku polskim ofertach amerykańskich kancelarii prawnych wyspecjalizowanych w dochodzeniu odszkodowań od właścicieli budynków dla osób, które uległy wypadkowi w windzie lub na schodach ruchomych., gdyż odpowiedzialnością właściciela jest dopilnowanie, aby urządzenia te były utrzymane w bezpiecznym stanie i poddawane regularnej inspekcji.

Przytoczone są efekty spraw sądowych:

  • 1.1 miliona dolarów (ugoda) dla 45-letniej kobiety, która doznała obrażeń ręki w wyniku zepsutych drzwi windy towarowej.
  • 400 tysięcy dolarów (werdykt) dla 64-letniej kobiety, która doznała obrażeń stopy, gdy winda zatrzymała się w połowie piętra, zmuszając ją do zeskoczenia z wysokości 4 stóp.

W kategorii Kronika wypadków będziemy publikować doniesienia prasowe opisujące wypadki w windach w Polsce. Jeżeli wyrazicie Państwo zgodę opublikujemy również wyniki procesów odszkodowawczych dla ofiar wypadków. Zachęcamy do przesyłania zeskanowanych doniesień prasowych w formacie PDF lub JPG.